Festiwal Fantastyki 13-15.06.2025 Poznań
pl
Goście Kup bilet

Żyli długo, szczęśliwie i przyjemnie – na pewno nie w dark fantasy!

Mroczny, ponury i brutalny świat. Można wręcz napisać, że brudny świat, porażający swoją plastycznością. Świat, w którym bohaterowie od samego początku do końca mają totalnie przerąbane. Świat, który przeraża i szokuje. Właśnie czymś takim jest dark fantasy. To podgatunek łączący ze sobą fantasy i horror, jednocześnie będący czymś trudnym do zdefiniowania, bowiem łatwo dzieła dark fantasy zaliczyć też do innych gatunków. Mimo to dość instynktownie jesteśmy w stanie stwierdzić, że dane dzieło to przedstawiciel dark fantasy. W tym artykule przyjrzyjmy się trzem reprezentantom dark fantasy z trzech różnych mediów – literatury, mangi/anime i systemu RPG. 

Okrutna twoja dola, wojowniku 

Kiedy myślę o dark fantasy w kontekście mangi i anime, od razu do głowy przychodzi mi Berserk, dzieło autorstwa Kentaro Miury. Dzieło, którego bohaterowie wraz z kolejnymi wydarzeniami zostają poddawani coraz okrutniejszym próbom. 

Klimat Berserka jest ciężki, momentami niebywale. Bohaterowie, stawiani przed kolejnymi wyzwaniami, stawiający czoła porażkom i ograniczeniom z coraz większą intensywnością, z coraz większym trudem zachowują własne człowieczeństwo. 

https://theanichronical.wordpress.com/2017/10/08/the-fascinating-team-behind-berserk-1997/

Głównym bohaterem serii jest najemnik Guts, któremu od najmłodszych lat towarzyszy bitewny zgiełk. Wychowywany w obozie najemników, zna tylko wojnę. A że jest przy tym niezwykle utalentowanym wojownikiem, alternatywnej drogi dla siebie nie widzi, w czym utwierdzają go inni i wydarzenia, które stają mu na drodze.

Jego życie zmienia się, kiedy jego los splata się z losem Griffitha, charyzmatycznego przywódcy bandy najemników – Jastrzębi. Guts poznaje smak przyjaźni, miłości i przynależności do grupy. Jednakże jego sielanka nie może trwać wiecznie.

Nie dość, że świat, w którym żyją bohaterowie, jest mroczny, okrutny i brutalny, bowiem naznaczony wojną, to dodajmy do tego jeszcze siły zła, które tylko potęgują niedolę bohaterów. Przeżycia Gutsa są przerażającym przykładem tego, jak okrutny może być czyjś los. Dni bohatera są naznaczone zdradą, chęcią dokonania zemsty i wiszącą nad nim klątwą.

A tym, co mnie najbardziej przeraża w tej serii jest to, że świat, któremu muszą sprostać bohaterowie, a przede wszystkim Guts, jest przepełniony poczuciem obezwładniającej beznadziei. Z kart mangi i kadrów anime bije fatalizm, potworami okazują się nie tylko potwory i siły ciemności, ludzie są równie paskudni.

Guts z każdym kolejnym dniem ma tylko coraz gorzej, a wiszące nad nim widmo śmierci i porażki coraz bardziej przytłacza. Jednak, mimo tych niebywale niesprzyjających okoliczności, Guts się nie poddaje i niestrudzenie brnie przed siebie. A my mu w tej jego drodze przez mękę kibicujemy i liczymy, że kiedyś jego los się odwróci. 

Wampirze, nie licz, że twoje szczęście potrwa wiecznie

Tym razem przyjrzyjmy się literackiemu reprezentantowi dark fantasy. Naszym przykładem będzie Wampirze cesarstwo autorstwa Jaya Kristoffa. Jest to powieść osadzona w mrocznej i ponurej rzeczywistości, w której słońce od dawien dawna nie wschodzi. Pogrążony w półmroku świat nie daje nadziei na lepsze jutro. Zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, że takie warunki atmosferyczne dały idealną okazję wampirzym rodom, by umocnić swoją pozycję i potęgę oraz by siać terror i zniszczenie. Ludzkość znalazła się w sytuacji, w której ich przyszłość maluje się zdecydowanie w posępnych barwach – w starciu z wampirami ich szanse są marne. 

https://lubimyczytac.pl/ksiazka/4988209/wampirze-cesarstwo

Głównym bohaterem Wampirzego cesarstwa jest Gabriel de León, ostatni srebroświęty, członek świętego bractwa, które za swoją misję powzięło ochronę cesarstwa i Kościoła przed istotami nocy. Zadanie to tym trudniejsze od kiedy słońce przestało wschodzić, pozwalając istotom nocy żerować o każdej porze. Pozbawione jednego ze swych największych słabych punktów wampiry mogą budować swoje wieczne cesarstwo na zgliszczach naszego.

Gabriel opowiada historię swojego życia wampirowi, który zdołał go pojmać i uwięzić. Nie mając innego wyjścia, Gabriel snuje swemu wrogowi opowieść o swym niełatwym, przepełnionym bitwami i walką o przetrwanie życiu, w którym zaznał i szczęśliwych chwil. Jego szczęście nie mogło jednak trwać wiecznie i, podobnie jak u Gutsa, życie zweryfikowało z pełnym okrucieństwem i brutalnością, jak jego losy mają się potoczyć.

Jest to opowieść obfitująca w wiele zaskakujących wydarzeń, przepełniona mrokiem i brutalnością, ukazująca historię człowieka, który zaznał wielkiej chwały, poznał smak prawdziwej miłości i to wszystko stracił. Opowieść o beznadziei oraz niekończących się przeszkodach i przeciwnikach, którzy nie spoczną, póki nie pogrzebią ludzkości w poczuciu bezsilności i beznadziei.

Klimat powieści jest, a jakże, mroczny, ponury i ciężki. Wiecznie trwający bezdzień, powoli obumierający świat fauny i flory oraz posępność głównego bohatera tylko potęgują to wrażenie. To pełnokrwiste dark fantasy!

Graczu, to ty możesz zginąć w mrocznym i ponurym świecie

Skoro mamy już za sobą przykłady dark fantasy z mangi/anime i literatury, teraz przyjrzyjmy się trochę innemu reprezentantowi dark fantasy. Wyobraźmy sobie bowiem sytuację, że to my wcielamy się w wykreowaną przez siebie postać i musimy przetrwać w mrocznym, posępnym i pełnym niebezpieczeństw świecie. Jedno jest pewne, łatwo nie będzie!

Warhammer Fantasy Roleplay to gra fabularna osadzona w świecie Warhammera, stworzona przez brytyjską firmę Games Workshop. Ukazany w tym systemie RPG świat jest ponury, ciężki i niebywale mroczny, co przekłada się na losy graczy. 

Podczas sesji na graczy z całą pewnością czeka wiele sytuacji, które mogą przyczynić się do szybkiej śmierci albo… losu nierzadko gorszego niż śmierć, a zagrożenia i siły ciemności czyhają na każdym kroku. Gracze przeżywają przygody, w których ich bohaterowie nie raz, nie dwa muszą mierzyć się z wyjątkowo trudnymi zadaniami. Lore Warhammera Fantasy bowiem ma w zanadrzu naprawdę wiele kreatur, przerażających i niebezpiecznych miejsc czy okrutnych bóstw, które mogą w każdej chwili bardzo negatywnie oddziaływać na nasze postaci. 

https://warhammerfantasy.fandom.com/wiki/The_End_Times

Tym, co odpowiada za taki rozwój świata, jest potężna siła zwana Chaosem. Siły Chaosu są ogromnym zagrożeniem dla mieszkańców wszystkich krain. Co więcej, uważać należy na wszystko. Tajne kulty gnieżdżą się w każdej warstwie społeczeństwa i starają się zniszczyć ład społeczny, osiągając tym samym własne, mroczne korzyści. Mutanci żyją w lasach okalających większe miasta, zaś skaveni ryją pod nimi tunele. A żeby było jeszcze trudniej, weźmy do tego wszystkiego magię. Magia z WFRP nie jest miła i przyjemna. Jeśli coś pójdzie nie tak podczas rzucania czaru, skutki mogą być katastrofalne i dla maga, i dla osób postronnych. Natomiast długie obcowanie z magią najczęściej kończy się… szaleństwem. 

Po przedstawieniu naszych trzech przykładów dark fantasy, jedno możemy napisać bez zastanowienia – mroczny, ciężki i ponury klimat możemy wykreować w różnych mediach i w każdym z nich podczas obcowania z prezentowaną historią będziemy wraz z bohaterami pławić się w poczuciu beznadziei. Tym przyjemniej potem będzie nam się powracało do rzeczywistości. 

Awatar autora

O autorze

Agnieszka Mróz

Osoba pogrążona we własnych myślach, którą tylko nieliczni potrafią zrozumieć. Kocha książki, mangi i anime. Czytanie rozbudziło w niej miłość do pisania. Bujna wyobraźnia i uwielbienie fantastyki doprowadziły do tego, że chce zyskać moc kreowania nowych światów, w których można spotkać ulubionych bohaterów.