Festiwal Fantastyki 13-15.06.2025 Poznań
pl
Goście Kup bilet

Przewodnik po cyberpunkowym świecie anime Psycho Pass. W roli przewodników Akane Tsunemori i Shizuka Homura!

Cyberpunk jest ostatnio całkiem popularnym tematem. Konwencja ta pojawia się w wielu różnych mediach. O tym, z czym się ją je, aby nie było później niestrawności, mogliście ostatnio przeczytać w artykule Miasto, masa, chaos, chuligaństwo, hakerzy, czyli o co chodzi w cyberpunku. Warto jednak przyznać, że Japończycy, jak na entuzjastów nowych technologii przystało, serwują nam naprawdę sporo mniej lub bardziej ciekawych wizji cyberpunkowego świata. Dziś chciałabym zaprosić Was na mały spacer po cyberpunkowym świecie znanym z Psycho Passa.

Sybil powie ci, kim możesz być

https://www.cbr.com

Psycho Pass jest jednym z nowszych przedstawicieli anime (powstało w 2012 roku), które możemy zaklasyfikować jako cyberpunkowe. Jego akcja rozgrywa się w przyszłości, w nowoczesnej Japonii, izolującej się od reszty świata, głównie w Tokio. Na dzisiejszą wyprawę wybierzemy się z Akane Tsunemori, główną bohaterką tego anime, i Shizuką Homurą. Przechadzając się ulicami miast, widzimy dobrobyt, urządzenia hologramowe, zautomatyzowane pojazdy, nowoczesne maszyny, pomocne drony i, jak się wydaje, całkiem szczęśliwych ludzi, którym w ocenie własnej osoby pomaga Sybil, na pierwszy rzut oka system komputerowy, panujący nad porządkiem w Japonii. Na początku Akane wyjaśnia nam, na jakich zasadach funkcjonuje ten świat.

Psycho Pass powie ci, czy nadajesz się na pełnoprawnego członka społeczeństwa

https://aminoapps.com

Jak zdradza nam Akane, Sybil potrafi przeskanować każdego i na podstawie wyników w nauce i wyciągniętych danych przypisać ludziom ich predyspozycje zawodowe, ustalić ich talenty czy gorsze strony, pomaga obrać satysfakcjonującą ścieżkę życia. Sybil jest w stanie również idealnie dobrać partnerów na podstawie barwy danej osoby i Psycho Passa. Jak się łatwo domyślić, wiele osób korzysta z tej dogodności. Wydawałoby się, że to piękny, utopijny świat, w którym ludzie wreszcie wiedzą, kim naprawdę powinni być. Nic jednak bardziej mylnego! To tylko ułuda, tak naprawdę jest to dystopijny świat, bo każdy ma przypisanego Psycho Passa, który bada poziom przestępczości i stresu, a ludzie są oceniani właśnie na podstawie tego oraz barwy swego Psycho Passa (jasne kolory świadczą o zdrowym i poprawnym Psycho Passie, z kolei te ciemne o pogarszającym się). W miastach porozstawiane są także skanery badające poziom Psycho Passów mieszkańców. Ludzie są inwigilowani i programowani przez Sybil. Nic nie może zmącić niczyjego Psycho Passa, nawet największa tragedia, bo to od razu zmieni status społeczny człowieka! Każdy podlega absolutnej kontroli! Nie oznacza to jednak, że w kraju poddanym tak wielkiemu nadzorowaniu nie istnieje świat podziemny, kryminalny. Oczywiście, że nie! Pojawiają się jednostki, które chcą być wolne i sprzeciwić się reżimowi Sybil czy po prostu obrać drogę kryminalną.

Współczynnik przestępczości powie ci, czy jesteś utajonym kryminalistą

https://psychopass.fandom.com

Ciekawym doświadczeniem, jakiemu możemy się przyjrzeć w Psycho Passie, jest właśnie ocena danej jednostki poprzez specjalne urządzenia służące do mierzenia poziomu przestępczości mieszkańców. Bo, jak się łatwo domyślić, nie może być zbyt cukierkowo – pojawia się ścisły podział społeczny. Ze względu na wynik Psycho Passa ludzie są dzieleni na tych, których poziom przestępczości jest w normie i są użyteczni dla społeczeństwa, oraz tych, których Psycho Pass jest zamglony, a poziom przestępczości zbyt wysoki. Takie jednostki określa się mianem utajonego kryminalisty. Jeśli ich poziom przestępczości przekroczy 100, mogą zostać wysłani do ośrodka resocjalizacyjnego lub stać się Egzekutorami pracującymi w Biurze Bezpieczeństwa Publicznego pod nadzorem Inspektorów (osób o nienagannym Psycho Passie). Nasza przewodniczka, Akane, jest właśnie takim Inspektorem. Co więcej, ma pod sobą małą jednostkę współpracujących z nią Egzekutorów, osób o znacznie niższym statusie społecznym.

Dominator powie ci, czy możesz żyć

https://psychopass.fandom.com

Dla nas, zwiedzających ten świat, niewątpliwie jedną z najciekawszych, ale jednocześnie najbardziej przerażających rzeczy, jakie możemy ujrzeć, jest obserwacja pracy Akane i jej oddziału, którzy wyszukują ludzi niebezpiecznych dla społeczeństwa. W ocenie takich osób pomaga Egzekutorom i Inspektorom nowoczesna technologia – urządzenia zwane Dominatorami, które wyglądają jak superrozwinięta spluwa. Mierzy ona Psycho Passa osoby, na którą został skierowany celownik, a jeśli poziom przestępczości przekracza 300, to wtedy broń przechodzi w tryb egzekucyjny. Wystrzał w tym trybie zmienia cel w krwawą plamę, po denacie pozostają tylko krwawe szczątki.

Akane powie ci, czym jest System Sybil

Tak, nasza przewodniczka, pracując już jakiś czas w BBP, tropiąc niezwykle niebezpiecznego obywatela, Sougo Makishimę, którego w zasadzie nie można nawet nazwać kryminalistą, bo posiada on niezwykłą zdolność niemącenia swojego Psycho Passa, zdążyła odkryć całkiem sporo o Systemie Sybil. Ten, na wzór wielkiej korporacji, rządzi tym światem. Ba, dzięki Makishimie i niezwykłym zdolnościom dedukcyjnym udało się jej powiązać fakty i ustalić, czym jest Sybil. Tylko pamiętajcie, jest to wiedza ściśle tajna! Nie możemy nikomu zdradzić tego, o czym opowiada nam Akane, bo narazimy ją na bardzo poważne kłopoty (których już i tak ma całkiem sporo). Tak naprawdę żaden z mieszkańców Japonii nie wie, czym właściwie jest rządzący nimi system Sybil.

https://myanimelist.net

Podejrzewa się jedynie, że to bardzo nowoczesna technologia, prawdopodobnie system komputerowy. Jednakże, jak mówi nam nieśmiało Akane, prawda jest znacznie bardziej złożona. Tak, Sybil oczywiście można uznać za supernowoczesną technologię, niemniej system ten w rzeczywistości to sieć przesyłu danych składająca się z mózgów 247 połączonych osób, które można uznać za „przejrzyste” – kryminalnie asymptomatyczne. Ich Psycho Pass nie zmieniał się mimo popełniania różnych zbrodni. Rdzeń Sybil znajduje się w najgłębszym poziomie wieży NONA. Teraz wyjaśnia się nam to, że Sybil to nie system komputerowy, tak naprawdę to sieć znajdujących się w szklanych komorach mózgów – jaźni, które porozumiewają się w cyberprzestrzeni dzięki swemu połączeniu.

Robot powie ci, jak masz wykonywać swoją pracę

https://www.anime-planet.com

I właśnie takie osoby, na których poziom Psycho Passa nie wpływają ich działania i wydarzenia, mogą stać się częścią Sybil. Wycina się im wówczas mózgi, które następnie umieszcza się w specjalnych pojemnikach, i od tej pory osoba taka zaczyna współistnieć z innymi członkami Sybil. Do swych celów używają oni robota wyglądającego jak starsza kobieta. Członkowie BBP znają ją jako Joshu Kasei i uznają za swoją szefową. Kasei nadzoruje pracę Inspektorów i Egzekutorów. Ciałem robota kierują członkowie Sybil, którzy na zmianę je kontrolują.

Cybernetyzacja powie ci, jak długo żyć

Kolejnym ważnym aspektem świata, po którego meandrach oprowadza nas dzielna i wytrwała Akane, są wszelkiego rodzaju cybernetyczne ulepszenia, którym mogą poddać się mieszkańcy Japonii. Akane najpierw przedstawia nam swych podwładnych, Masaokę i Ginozę, dwóch mężczyzn, którzy stracili ręce, Co ciekawe, to ojciec i syn, których, w sporym odstępie czasowym, spotkała podobna tragedia. Na szczęście jednak zostały im wszczepione cybernetyczne kończyny, które świetnie zastępują te wcześniejsze.

https://www.anime-planet.com

Akane wspomina nam także o Toyohisie Sengujim, który jest podwładnym Makishimy, przeciwnika Akane. Senguji to z wyglądu mężczyzna w średnim wieku. W rzeczywistości ma on jednak już 110 lat, jednakże wymienienie praktycznie wszystkich części ciała pozwoliło mu zachować młodość i sprawność fizyczną. Człowiek ten (a może wypadałoby już jednak nazwać go cyborgiem?) pozostawił sobie tylko mózg i układ nerwowy, resztę ciała poddał procesowi cybernetyzacji. Posiada on także sztuczne oczy, którymi nie jest jednak w stanie mrugać, przez co zawsze ma szeroko otwarte oczy, co jest dość creepy.

Bifrost ci powie, jak działać poza wiedzą Sybil

https://psychopass.fandom.com

W tym momencie musimy się już pożegnać z naszą Akane. Niemniej to nie koniec naszej podróży. Czeka nas jeszcze ostatni punkt programu! Tym razem pieczę nad nami przejmuje Shizuka Homura, ale uważajcie, by nie dać się zwieść jego wyglądowi. Homura, w przeciwieństwie do Akane, trzyma się przestępczej strony. Dzięki niemu będziemy mieli okazję poznać jedną z największych i najbardziej tajnych organizacji kryminalnych – Bifrost. Bifrost korzysta z komputerowego systemu hazardowego o tej samej nazwie. Jest to zaawansowany system sztucznej inteligencji, który pozwala zarejestrowanym użytkownikom manipulować rzeczywistymi zdarzeniami bez wiedzy Sybil pod założeniem turnieju hazardowego przeprowadzanego w całkowitej tajemnicy. Podczas gier Roundrobin gracze zwani Kongresmenami korzystają z oprogramowania pośredniego Roundrobin Proceedings Management Middleware firmy Bifrost, aby subtelnie wpływać na wydarzenia z prawdziwego świata, tak by dopasować je do ich osobistych celów. Robią to na różne sposoby, na przykład poprzez handel akcjami w celu manipulowania rynkami czy poprzez współpracę, zmanipulowaną bądź nie, z Inspektorami.

Bifrost powie ci, kto może do niego dołączyć

Bifrost ma trójwarstwową hierarchię, składającą się z Kongresmenów, Inspektorów i Lisów. Ci pierwsi to pełnoprawni gracze wybrani przez system Bifrost do gry w Roundrobin, Inspektorzy są uznawani za podległych członków, często wykorzystywani jako pionki. Z kolei Lisy to najniżsi rangą członkowie Bifrostu, to cywile z najróżniejszych grup społecznych, którzy nieświadomie pomagają Inspektorom w popełnieniu przestępstwa. Tak właśnie działa Bifrost.

To już koniec naszego spaceru po świecie poddanym kontroli Sybil. Akane i Homura mają nadzieję, że podobała się Wam wycieczka i dostrzegliście wiele elementów, dzięki którym Psycho Passa można uznać za cyberpunkowego.

Zapisz się do naszego newslettera i bądź na bieżąco z naszymi wpisami na blogu!

Awatar autora

O autorze

Agnieszka Mróz

Osoba pogrążona we własnych myślach, którą tylko nieliczni potrafią zrozumieć. Kocha książki, mangi i anime. Czytanie rozbudziło w niej miłość do pisania. Bujna wyobraźnia i uwielbienie fantastyki doprowadziły do tego, że chce zyskać moc kreowania nowych światów, w których można spotkać ulubionych bohaterów.